Subject Presbytery : TO
PHIN KHAII TAD YNDA NGA WAN
(LOUK
19:13)
NongKren : P/Pastor Philomas Vaichei
Jaka : Balang Mookbu
Por : 7:00 PM
Tarik : 30/01/2016
Ka
ktien ka jong U Blei ka iathuh ha ngi ba U Trai Jisu ha kane ka por U pyndonkam
sa kawei pat ka pharshi ban pynsngewthuh ia ki briew shaphang ka hima U Blei. Bad
ha kane ka por U Trai Jisu U pyndonkam daka pharshi ki shiphew tylli ki sbai
rupa khnang ba yn ring iaka jingmut ka jong ki briew shaphang ka hima ka jong U
Blei. Ka Pharshi ki 10 tylli ki Sbai Rupa ka iasyriem bah bad ka Pharshi ki
Talent (Math. 25:14-30). Ka Pharshi ki Sbai Rupa la iathuh ba baroh 10 ngut ki
shakri ki iohpdiang kajuh ka pisa ba kin khaii hynrei ka jingiohnong ka jong ki
pat ka iapher. Hynrei haka Pharshi ki Talent pat ki shakri ka jingiohpdiang ka
jong ki iaka talent ka iapher na uwei u shakri sha uwei pat hynrei ka nong pat kaba
ki ioh na u kynrad jong ki ka long kajuh kam iapher. Ha kane ka pharshi kaba U
Trai Jisu U iathuh la ong ba la don uwei u briew uba kynja syiem uba la don ka
jingthmu ban leit jingleit kaba jngai bha bad unsa wan pat ban shim pat halade
iaka jingsynshar. Te shuwa ba un leit ula khot halade iala ki jong ki shakri ki
jong u baroh shiphew ngut bad ula ai haki iaki shiphew ki rupa bad u ong iaki
to phin khaii tad ynda nga wan.
Shakri
hangne ka mut bad thew ia u nongtrei, haka por ka jong U Trai Jisu kine ki briew
kiba riewspah bad ki briew kiba don ba em, ki briew kiba bun ka jingtrei
jingktah ki pyndonkam shibun bah ki shakri ha kaban trei bad pyniaid ia ka kam
ka jong ki. U shakri ne u nongtrei u dei u briew uba u kynrad lane ki trai kam kiba ai kam ia u ka thong lane ka
kamram ka jong ki ka long ba un trei bad pyndep ia kata ka kam kaba la phah ia
u ban trei bad ban pyniohnong pat iaki. Ha kane ka Pharshi ka jingai ka jong
une u kynrad mar shiphew tylli ki sbai rupa ia kine ki shakri ka pyni hangne ba
une u kynrad um don kata ka jingleh shilliang khmat iala ki jong ki nongtrei ki
jong u, u ai iaki mar katjuh ka pisa ha kaba kin trei bad ba kin pyniohnong pat
ia u.
Kajuh
ruh ha U Trai Jisu Khrist haki nongbud ki jong U Um shym la leh shilliang khmat
ia uno uno u nongbud U jong U ha kaba trei iaka kam ka jingpynim ka jong U.
Uwei pa Uwei u nongbud jong U Trai Jisu uba ha kane ka pyrhtei ki don ka kamram
kaba la pynsheit haki da U Trai Jisu bad kata ka long ba Un trei iaka kam ka
jong u Kynrad U jong u. U dei u shakri jong U Trai Jisu Khrist. Ka kamram ka
jong u ka long ban trei bad pyniohnong ia U Kynrad uba la phah ia u ban trei
Uwei
pa uwei u shakri u iohpdiang katjuh ka pisa mar shiphew tylli ki sbai rupa.
Kane ka shiphew tylli ki sbai rupa ha kito ki por ka iaryngkat haduh lai bnai
ka bai bylla ka jong u nongbylla sngi. Ka sbai rupa ia kaba la iathuh ha kane
ka gospel ka jong u Loukas ka dei kawei naki jait jingthew jingdiah ia kaba la
pyndonkam da ki nong Israel naduh ka por ka jong u Abraham. Ia kane ka sbai
rupa kaba la pyndonkam ha kane ka jingiathuh khana haka ktien Hebrew la tip
kyrteng iaka “minah”. Kaba ka dor ka jong kane ka pisa ka iaryngkat ha kine ki
sngi haduh 15 dollar haka pisa phareng lane lada khein pat iaka haka pisa India
pat ka dor jong ka ka long 15x60 = Rs. 900.
Khaii
ka dei kawei naki jait jingtrei kiba u briew u trei haka jingim ka jong u ha
kane ka pyrthei. Ka dei ka jaitkam ne ka jait jingtrei jingktah kaba haba trei
iaka u nongtrei u iohnong. Ka kam khaii ka dei ka jait jingtrei kaba donkam
iaka investment ne ka baiseng haba sdang iaka. Kum ha kane ka kynti une u trai
u ai shiphew tylli ki sbai rupa ha kine ki shakri ki jong u naka bynta ba kin
leh business ia u, u ai katne namar ula sngewthuh baka la dap hi iaki ha ka ba
kin trei ne sdang ia ka kam khaii jong ki. Ka kam khaii ka dei ka jaitkam kaba
ki briew kiba trei iaka ki bunkam bha haka jingim ka jong ki bad kim donpor ne
iohpor kum kiwei hynrei ka jingmut jingpyrkhat ka jong ki ka long beit tang kumno
ban lah ban pyniaid iaka jingkhaii ka jong ki bad ba kin iohnong naka. Ki khie
dangstep ki leit sha ki kam Khaii ki jong ki, ki iabunkam baroh shisngi bad ki
dem sia bad ki pyllut por bad pylleit iaka jingmut ka jong ki baroh shisngi ha
kata ka kam kaba ki khaii khnang ba kan pynioh nong ia ki lane iaki trai ki
jong ki kiba aitrei iaki bad kin wanphai pat sha la ka jong ka ing ka jong ki
ynda la miet. Ka thong ka jong ki lane ka jingthmu ka jong ki ka long tang
kawei bad kata ka long ba kin iohnong na kata ka jingkhaii kaba ki khaii ne na
kata ka jingtrei kaba ki trei.
To
phin Khaii tad ynda nga wan pat ki dei ki kyntien kiba u kynrad ha kane ka
Pharshi u kren iaki shakri ki jong u ha shuwa ba un leit sha kata ka jingleit
ka jong u kaba u hap ban jahslem bha. Kane ka kyntien to phin Khaii ka dei ka
kyntien command ne hukum iaki ban leh ei ei, ba kin pyndonkam iaki buit ki sap
ki talent ki jong ki ia kane ka pisa khnang ba kin pyniohnong ia u ynda ula
wan. Une u kynrad kaei kaba u kwah ban iohi na kine ki shakri ki jong u kin don
haka jingim ka jong ki ka long ka jingkohnguh ka jong ki ia u. Ka jingai ka
jong u mar mar shiphew tylli ki sbai rupa haka kti ka jong ki bad da kaba ong
to phin khaii tad ynda nga wan ka mut kam don kano kano ka jingleh arsap iaki,
kam don kano kano ka jingniew shilliang khmat iaki baroh. Baroh u khein bad
niew iaki ba ki dei ki briew ki jong u bad tang kawei kaba u kwah iaki ban don
ka long ka jingkohnguh ka jong ki iaka hukum ka jong u bad kata ka long ba kin
Khaii ia kata ka sbai rupa kaba u la ai haki.
La
report ba na baroh shiphew ngut ki Shakri ia kiba la ai mar shiphew tylli ki
sbai rupa da une u kynrad tang 2 ngut naki kiba trei bad wanrah ka jingiohnong
iala u jong u kynrad u jong ki. Ka Ktien ka jong U Blei ka iathuh ia ngi ba uba
nyngkong u shakri naki shiphew tylli ki sbai rupa u wanrah sa shiphew tylli,
uba ar naki san tylli u wanrah sa san tylli bad uba lai u khlem wanrah nong ei
ei iala u jong u kynrad kumba la ai kumta ula pynphai sha u kynrad u jong u.
Kaei kaba ngi iohi naka jinglong ka jong kine ki arngut ka long baroh arngut ki
shakri uba nyngkong bad uba ar wat lada ym shym la iathuh ne kular iaki da u
kynrad u jong ki iaka bainong haka ba iadei bad ka jingtrei ka jong ki, kim
shym la tip kata ka jingtrei kaj ong ki kan pynioh reward iaki ne em hynrei
kaba sngewsuk ka long baki trei laka trei iaka kam kaba ula pynshet bad phah
iaki ban trei bad ha kajuh ka por ki pyniohnong ia u arshah.
Ka
jingmut ka jong kane ka Pharshi ka long lada ngi peit sha kine ki shakri kaei
kaba ngi iohi ka long ki ioh kajuh ka amount ne ka sbai rupa ban khaii kaba
thew ne mut iaka khubor jong ka jingpynim ei ka jong U Trai Jisu sha kane ka
pyrthei laai ha uwei pa uwei u Khristan kajuh khlem leh shilliang khmat ia uto
ym ai ia uto ynnai ai lane ia uto yn ai katto kam don kano kano ka jingiapher
haka jingai baroh ka long ka juh (1 Thess 2:4; 1 Tim 1:11; 6:20).
Hooid
ka sap ka talent kalah ban iapher na uwei u Khristan sha uwei pat hynrei ka
kamram pat ka long kajuh bad kata ka long ba ngin pynbna iaka khubor jong ka
jingpynim sha kiwei (1 Thess 1:8; 2 Thess 3:1). Haka sngi jong ka Pentecost
tang 120 ngut kiba ngeit ki iakynduh lang (Ki Kam 1:15), hynrei shuwa ba kan
kut kata ka sngi pat ki don haduh 3,000 ngut pat kiba la pyniasoh (Ki Kam
2:41), bad hadien katto katne pat kiba pyniasoh ki kot shaka 5000 ngut (Ki Kam
4:4), tad haduh ba kine ki nongialam jong ka niam Judaism ha kato ka por kila
mudiu ia kine ki synran ki jong U Jisu ba kila pyndap iaka Jerusalem baroh
kawei daka jinghikai iaka khubor jong ka jingpynim (Ki Kam 5:28).
Kaei
kaba ngi iohi ka long ha kine ki shakri ka long ba hadien ka jingtrei shitom
bad jingkohnguh ka jong ki iala u jong u kynrad uba haba u phah iaki ban Khaii
iaka sbai ka jong u bad ban pyniohnong ia u hadien ba kila leh kumba ula hukum
iaki ban leh. Ka nong kaba u kynrad u pynphai sha ki ka long ba ha uwei pa uwei
naki ki ioh ban synshar iaki shnong ki shnong kata ka dei ka nong kaba u ai
haka jingim ka jong ki namar ba ki treibha bad treishitom iaka kam ka jong u.
Hynrei
ha u shakri pat uba bym treishitom (20-23), kaei kaba ngi lap ka long ba une u
kynrad hadien ka hukum ka jong u ban pynroi iaka pisa ka jong u hynrei une u
khlem leh te ka jingmih na kane ka jingbymtreh bad kohnguh ia kaei kaba la
hukum da u kynrad ka long ba wat ia kata ka pisa kaba la ai ha u da u kynrad la
knieh bad shim noh iaka na u. Une u shakri um kohnguh ia u kynrad u jong u ka
daw ka long ba ka dohnud ka jong u kam don kata ka jingsngew kaba tang khyndiat
ruh ia ki kam ki jong u kynrad. Um treh ban pyrkhat bad don kata ka jingsngew
ei ei ruh ia kata ka pisa kaba u kynrad jong u u ai ha u ha kaba un trei bad
pynroi iaka. U iohi ia u Kynrad jong u u long uba eh, uba jwat, uba khor, uba
shim shalade ia kaei kaba ym shym la dei ka jong u. Ha une u shakri kata ka
jingieit iala u jong u kynrad haka dohnud ka jong u kam don, hynrei haka
jingshisha hi kaei kaba ngi lap ka long ba une u shakri u sheptieng pynban iala
u jong u kynrad bad khlem treh ban pynsngewbha ia u tang khyndiat ruh.
Ngi
im ha kane ka jinglong kum ki Khristan ha kine ki sngi. Ia ngi la ai ka kam ban
trei bad la dawa na ngi ka long ba ngin kohnguh ha kane ka kam. Te ka jingkylli
ka long ia ngi kaei kaba U Trai Jisu Un ong ia ngi haka jingwan kaba arsien ka
jong U sha kane ka pyrthei kumno nga bad phi ngin ai ka jingkhein hakhmat jong
U ynda Ula pan ka jingkhein na ngi.